Daire ve Müesseseler Sivil Savunma Servisleri ve Görevleri

       Hassas bölgelerdeki yıllık ortalama personel mevcudu 200 den fazla olan müesseselerde aşağıda yazılı sivil savunma teşkilleri meydana getirilir. Servis amirleri barışta ve seferde kendi servisleri ile ilgili görev ve hizmetleri düzenlemek ve yürütmekten sivil savunma amirlerine karşı sorumludurlar.

1) Kontrol Merkezi ve Karargah Servisi,
2) Emniyet ve Kılavuz Servisi,
3) İtfaiye Servisi,
4) Kurtarma Servisi,
5) İlkyardım Servisi,
6) Sosyal Yardım Servisi,
7) Teknik Onarım İşleri Servisi,

-Müesseselerde kurulacak yukarıdaki servislerin kadro ve kuvvetleri, bu kılavuz esaslarına ve müesseselerin genişliğine, tesislerine, yapı tarzlarına ve iştigal konularına göre Sivil Savunma Planları ile tespit olunur.

-1. KONTROL MERKEZİ VE KARARĞAH SERVİSİ: Her müessesede, olağanüstü zamanlarda müessese sivil savunma faaliyet ve hareketlerinin sevk ve idaresi için bir kontrol merkezi ve bu merkezde bir karargah servisi kurulur. Bu merkez, müessesenin taarruz tesirlerine karşı en emniyetli yerlerinde veya sığınağında bulunur. Müessese amiri veya kendi adına görevlendireceği sivil savunma amiri kontrol merkezinin de amiridir. Emrinde bu merkezin faaliyetini ve alarm irtibat hizmetini yürütecek kadar karargah personeli bulunur. Karargah servisinin mevcudu ortalama her 200 kişiye iki kişi düşecek şekilde hesaplanır. Şu kadar ki 3 kişiden az olamaz. Kontrol merkezinde müessese amiri bulunduğu takdirde sivil savunma amiri yardımcısı olur. Birkaç üniteden müteşekkil müesseselerin kontrol merkezlerinde merkez amirinden başka ünitelerin amiri veya yetkili temsilcileri de bulunurlar. Bu merkezin başlıca görevleri şunlardır:
a. İkaz ve alarm haberlerini almak ve yaymak,
b. Sivil savunma servislerini sevk ve idare etmek,
c. Üniteleri arasındaki haberleşmeyi, sevk ve idareyi sağlamak,
d. Mahalli sivil savunma idare kademeleri ile irtibatı ve gerektiğinde karşılıklı yardımlaşma ve işbirliğini sağlamak,
e. Komşu müesseselerle haberleşmeyi ve gereken hallerde karşılıklı yardımlaşma ve işbirliğini sağlamak,
f. NBC tehlikelerine ait haberleri değerlendirerek müessese çevresi içindekilere ve bölgesindeki sivil savunma idare kademelerine bildirmek,

-2. EMNİYET VE KLAVUZ SERVİSİ: Bu servis; bir servis amiri, gerekenlerde bir yardımcısı ile ortalama her 200 kişiye dört kişi hesabı ile kurulur. Bu servisin esasını, müesseselerin kadrolarında mevcut bu hizmetle ilgili personel teşkil eder. Bu personel askerlikle ilgisi olmayan yardımcı mükelleflerle genişletilmek suretiyle servis meydana getirilir. Bu servisin başlıca görevleri şunlardır:
a. Müessesenin iç ve dış emniyetini sağlamak,
b. Şüpheli şahısları tespit ve polise haber vermek,
c. Tehlike sıralarında personelin sivil savunma talimat ve isteklerine uygun şekilde hareketlerini düzenlemek, kılavuzluk etmek,
d. Panik ve kargaşalıkları ve moral bozucu hareketleri önlemek,
e. Trafiği kontrol etmek,
f. Taarruz devresi sonrasında yağmacılığı önlemek, kurtarılan malları emniyet altında bulundurmak,
g. NBC maddeleri ile bulaşmış sahalar ve patlamamış bomba veya mermilerin yerlerini tespit ve halkın yaklaşmasına mani olmak,
h. Gizleme ve karatma tedbirlerini kontrol etmek, 3.

İTFAİYE SERVİSİ: Bu servis; bir servis amiri, gerekenlerde bir yardımcısı ile yeteri kadar ekip veya takımdan kurulur. Bir ekip, ekip başı ile birlikte 8-10 kişidir. Bir takım, bir takım amiri ile 2-4 ekipten ibarettir. Bu servisin esasını, bulunanlarda müesseselerin kadrolarında mevcut bu hizmetle görevli personel teşkil eder. Bunlar askerlikle ilgili olmayan yardımcı mükelleflerle takviye edilmek suretiyle sefer ihtiyacını karışlayacak seviyeye getirilir. Geniş bir sahaya yayılmış büyük müessese veya müessese gruplarında işleme konusu da dikkate alınarak şehir ve kasabalar için kabul edilen standartta itfaiye grupları meydana getirilebilir. Bu servisin başlıca görevleri şunlardır.
a. Müessese içinde çıkacak yangınları kontrol altına almak ve söndürmek,
b. Müessese bölgelerindeki radyoaktif dekontaminasyonu (yıkamak suretiyle) yapmak,
c. Can kurtarma faaliyetlerine ve enkazların kaldırılmasına yardım etmek,
d. Barışta ve seferde yangını önleyici tedbir ve tertipleri kontrol etmek ve sağlamak. 4. Kurtarma Servisi: Bu servis; Bir servis amiri, gerekenlerde bir yardımcısı ile ortalama her 200 kişiye bir ekip hesabı ile yeteri kadar ekip yada takımdan kurulur. Her ekip bir ekip başı ile birlikte 8 kişiden, bir takım, bir takım amiri ile 3-6 ekipten ibarettir. Bu servisin başlıca görevleri şunlardır:
a. Enkaz altında kalanları kurtarmak,
b. Kurtarma sırasında yaralılara ilk acil yardımı yapmak,
c. Binalarda meydana gelen basit bozuklukları onarmak, tehlikeli durumda olanların desteklenmesini veya yıkılmasını sağlamak.

5. İLKYARDIM SERVİSİ: Bu servis; bir servis amiri, gerekenlerde bir yardımcısı ile ortalama her 200 kişiye bir ilkyardım ekibi düşecek şekilde yeteri kadar ekip veya takımlardan kurulur. Bir ekip, bir ekip başı ile birlikte 7 kişiden, bir takım, bir takım amiri ile 3-6 ekipten ibarettir. Bünyesinde revir, hastane gibi sağlık tesisleri bulunan büyük müesseselerde bu tesisler, kendi personeli için ilk tıbbi müdahale ve tedavi yeri olarak hazırlanır. Bunlar şehir ve kasaba sağlık servisleri içine alınmış oldukları taktirde, bu servis hizmeti içinde istifade olunur. Bu servisin başlıca görevi
a- Taarruzların çeşitli tesirleri ile vukua gelecek yaralı ve hastalara ilk sıhhi yardımı yapmaktır. b- Ölülerin kimliklerinin tespiti, sahiplerine teslimi veya gömülmeleri ve bıraktıkları eşyaların tespiti işi de, sosyal yardım servisinin de yardımı ile bu servis tarafından yapılır.

6. SOSYAL YARDIM SERVİSİ: Bu servis, bir servis amiri, gerekenlerde bir yardımcısı ile ortalama her 200 kişiye 4 kişi hesabı ile yeteri kadar personelden kurulur. Bu personel; müessesenin büyüklüğüne ve özelliğine göre aşağıdaki hizmetleri görecek şekilde teşkilatlandırılır.
(1) Enformasyon kısmı,
(2) Acil yedirme kısmı,
(3) Barındırma ve giydirme kısmı. Bu servis personeli, askerlikle ilgisi olmayan erkelerle kadınlardan ve müessese bölgesi içinde oturan personel aileleri arısındaki gönüllülerden seçilir. Bu servisin başlıca görevleri şunlardır:
a. Tehlike sırasında personeli durum hakkında sık sık aydınlatmak, morallerini kuvvetlendirmek, moral bozucu söylentilerin çıkmasını önlemek,
b. Müessese personelinin ihtiyaç halinde geçici yedirme, giydirme, barındırma ve haberleştirme hizmetlerini yapmak,
c. Ailesinden ayrı düşen fertlerin, mahalli sosyal yardım servisi ile işbirliği yaparak haberleşmelerini ve buluşmalarını sağlamak,
d. Ölülerin kimliklerinin tespiti, sahiplerine teslim veya gömülmeleri ve bıraktıkları malların tespiti hususlarında sağlık servisine yardım etmek, kayıtlarını tutmak,
e. Taarruz sonrası devrede müessese için ihtiyaç bulunan işçiyi tedarik etmek.

7. TEKNİK ONARIM SERVİSİ: Bu servis; bir servis amiri, gerekenlerde bir yardımcısı ile aşağıdaki ekiplerden kurulur.
a. Enerji ve imal makine ve tesisleri onarım ekibi veya ekipleri,
b. Elektrik, su, havagazı. kanalizasyon ve muhabere tesisleri onarım ekibi veya ekipleri, Tesislerin nev'i ve genişliği fazla olan müesseselerde her iki fıkradaki tesisler için 2-4 ekipli birer takım kurulur. Ve her takım birer takım amiri yönetiminde bulunur. Bu taktirde (b) fıkrasına göre kurulacak takımlar elektrik ve muhabere, su ve kanalizasyon ve varsa havagazı takımları halinde teşkilatlandırılır. Bir ekip, bir ekip başı ile 4-6 kişidir. Bu servisin personeli, öncelikle bu hizmetlerde çalışan veya anlayanlardan seçilirler. Bu servisin başlıca görevi Çeşitli taarruzların tesiri ile müessesenin makine ve diğer enerji ve imal tesisleri ile elektrik, su, havagazı, kanalizasyon, telefon gibi teknik tesislerde vukua gelecek, kısa zamanda yapılması mümkün basit bozuklukların acil ıslah ve onarımlarını yapmak, faaliyetlerinin devamlarını sağlamaktır. Kamuya ait elektrik, havagazı, su, kanalizasyon, telgraf, telefon gibi tesisleri işleten idare ve müesseselerde, tüzüğündeki esaslara göre bu tesislere ait mevcut onarım teşkilatı, olağanüstü hal ihtiyacına göre ve lüzumu kadar mükellef personelle kuvvetlendirilmek, yetiştirilmek, gerekli araç ve gereçlerle donatılmak suretiyle;
a. Elektrik tesisleri onarma grubu,
b. Hava gazı tesisleri onarma grubu,
c. Su tesisleri onarma grubu,
d. Kanalizasyon tesisleri onarma grubu,
e. Telgraf, telefon tesisleri onarma grubu (ayrı ayrı da olabilir). Şeklinde kurulur ve şehir ve kasabaya ait sivil savunma yardımcı servisleri içinde yer alırlar. Yukarıda yazılı tesislerde vukua gelecek basit bozuklukların ıslah ve onarımları için her müessesede, hassas bölgeler içinde bulunan bu gibi tesislere ait bütün onarım malzemesinden yeteri kadar, sefer ihtiyacı için barıştan tespit ve sağlanarak saklanır.